Istikhara gebed (Salat al Istikhara) is een goddelijk geschenk dat Allah de Almachtige heeft geschonken aan de moslimummah. Deze gebedsdienst dient als een krachtig instrument om Allah’s leiding en wijsheid te zoeken bij het nemen van een moeilijke beslissing.
Of het nu gaat om een belangrijke of een kleine kwestie, moslims kunnen het gebed reciteren om Allah’s hulp te vragen.
Als moslim is het cruciaal om de betekenis van Istikhara in de islam te begrijpen. Het is een proces om Allah’s raad te zoeken om ons te helpen de juiste beslissing te nemen. Het is essentieel om de regels in de islam en de etiquettes die bij het bidden van dit gebed horen te kennen en te respecteren.
De dua van dit gebed is een cruciaal aspect van dit gebed. Moslims moeten deze dua met oprechtheid en een zuiver hart reciteren om Allah’s leiding te zoeken. Om het Salat al Istikhara uit te voeren, moet men een gedetailleerde handleiding volgen die alle noodzakelijke stappen omvat.
Wat is het Salat al Istikhara? De betekenis en het belang ervan
Het is een belangrijk aspect van de islamitische theologie. Het woord Istikhara betekent linguïstisch gezien het vragen van het goede in een zaak. Het is een proces om Allah’s oneindige wijsheid te zoeken in een situatie van verwarring, met de hoop dat men naar het betere pad wordt geleid.
De term Istikhara komt van het Arabische woord “Istakhar” wat wijst op verleden tijd en verwijst naar een of andere eis. Het betekent dus iets goeds vragen. Ibn-e-Aseer, een bekende islamitische geleerde, legt uit dat Istikhara betekent dat men iets goeds vraagt van Allah, de Barmhartige.
Als moslims geloven we dat Allah de ultieme bron van leiding en wijsheid is. Daarom vragen we via het Salat al Istikhara Zijn hulp om de juiste beslissing te nemen in een situatie van verwarring.
Bekijk gebedstijden om tijdig te bidden
Figuratieve betekenis van Istikhara Gebed:
Het is volgens islamitische geleerden unaniem een Sunnah en de geldigheid ervan is afgeleid van de hadith van Jabir (Moge Allah tevreden met hem zijn). Het is een middel om Allah’s begeleiding te zoeken wanneer men geconfronteerd wordt met een beslissing of actie.
De Profeet Mohammed (Vrede en Zegeningen zij met hem) leerde zijn metgezellen om in alle zaken advies van Allah te zoeken, net zoals hij hen hoofdstukken uit de Koran leerde. De figuurlijke betekenis van dit gebed is om Allah’s leiding te zoeken wanneer men in twijfel verkeert of wanneer iets de duidelijkheid vertroebelt.
Het is een middel om twijfel op te schorten en de beslissing aan Allah over te laten, die het beste weet wat goed voor ons is. Het is een dua die wordt uitgesproken na twee vrijwillige Salah-gebedseenheden. Als iemand niet in staat is om het gebed te verrichten, kan men nog steeds de dua doen en er baat bij hebben.
Het Salat al Istikhara is een manier om zichzelf over te geven aan de wil van Allah en Zijn leiding te zoeken, omdat Hij het beste weet wat goed voor ons is. De dua is een verzoek om Allah’s begeleiding bij het nemen van een beslissing, en welke conclusie dan ook in gedachten opkomt, moet worden geaccepteerd als oprecht en dienovereenkomstig worden gevolgd.
Voer Istikhara gebed uit voor alle beslissingen:
Volgens de Islamitische jurisprudentie kan het gebed worden uitgevoerd wanneer men voor bepaalde beslissingen staat. Door de zaak over te dragen aan Allah de Genadevolle, zoekt men begeleiding en richting om de juiste keuze te maken. Het is belangrijk om het antwoord of de conclusie die door het gebed wordt gegeven, zonder aarzeling te erkennen en te accepteren.
Volgens Imam Ibn Taimiyyah zullen degenen die gebed uitvoeren geen spijt hebben van de beslissing die ze op basis daarvan nemen. Dit komt doordat Allah de Barmhartige in de Koran heeft beloofd degenen te leiden die Zijn hulp zoeken en op Hem vertrouwen.
De verzen uit de Koran die het belang benadrukken van het zoeken naar leiding en het vertrouwen op Allah luiden:
“Bij Allah genade bent u (Profeet) vriendelijk voor hen geweest. Als u hard en meedogenloos was geweest, zouden ze van u zijn weggelopen. Vergeef hen daarom en vraag voor hen om vergeving en raadpleeg hen in zaken en wanneer u een beslissing hebt genomen, vertrouw dan op Allah. Allah houdt van degenen die op Hem vertrouwen.”
(3:159)
Het impliceert het zoeken van leiding van Allah voor alle beslissingen. Het is echter niet nodig voor beslissingen die verplicht of aanbevolen zijn. Het is bedoeld voor toegestane zaken waarbij een keuze moet worden gemaakt welke optie te kiezen. Het Salat al Istikhara is relevant voor zowel kleine als belangrijke beslissingen, omdat een kleine kwestie de basis kan vormen voor een belangrijke kwestie.
Raadpleeg anderen vóór Istikhara gebed:
Voordat men het Salat al Istikhara verricht, wordt het als een goede praktijk beschouwd om advies te vragen aan iemand die voldoende wijsheid, ervaring en kennis bezit met betrekking tot de kwestie waar het om gaat. Allah, de Barmhartige, zegt in de Qur’an:
وَشَاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ
“Raadpleeg hen over de zaak.”
(3:159)
Handleiding voor Istikhara gebed
Dua voor Istikhara:
Het uitvoeren van de gebed omvat het reciteren van een specifieke dua en het zoeken van Allah’s begeleiding en hulp bij het maken van de juiste beslissing. De dua van dit gebed genoemd in de hadith van Jabir (RA) is als volgt:
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَخِيرُكَ بِعِلْمِكَ وَأَسْتَقْدِرُكَ بِقُدْرَتِكَ وَأَسْأَلُكَ مِنْ فَضْلِكَ الْعَظِيمِ، فَإِنَّكَ تَقْدِرُ وَلا أَقْدِرُ وَتَعْلَمُ وَلا أَعْلَمُ وَأَنْتَ عَلامُ الْغُيُوبِ،
اللَّهُمَّ إِنْ كُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّ هَذَا الأَمْرَ – وَيُسَمِّي حَاجَتَهُ – خَيْرٌ لِي فِي دِينِي وَمَعَاشِي وَعَاقِبَةِ أَمْرِي فَاقْدُرْهُ لِي وَيَسِّرْهُ لِي ثُمَّ بَارِكْ لِي فِيهِ،
وَإِنْ كُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّ هَذَا الأَمْرَ شَرٌّ لِي فِي دِينِي وَمَعَاشِي وَعَاقِبَةِ أَمْرِي فَاصْرِفْهُ عَنِّي وَاصْرِفْنِي عَنْهُ وَاقْدُرْ لِي الْخَيْرَ حَيْثُ كَانَ ثُمَّ ارْضِنِي بِهِ.
“Allahumma innee astakheeruka bi ‘ilmika wa astaqdiruka bi qudratika wa as’aluka min fadlika al-‘azheemi, fa innaka taqdiru walaa aqdiru, wa ta’lamu walaa a’lamu wa anta ‘allaamu al-ghuyubi.
Allahumma in kunta ta’lamu anna hatha al-amra (mention decision here) khayrun li fi deeni wa ma’ashi wa’aqibati amri, faqdirhu li wa yassirhu li thumma barik li fihi. Wa in kunta ta’lamu anna hatha al-amra shar-run li fi deeni wa ma’ashi wa’aqibati amri, fasrifhu anni wasrifni anhu waqdir li al-khayra haythu kana thumma ardini bihi.”
“O Allah, ik zoek Uw raad door middel van Uw kennis en ik zoek Uw hulp door middel van Uw macht en ik vraag U vanwege Uw enorme gunst, want waarlijk U alleen bepaalt ons lot terwijl ik dat niet doe, en U weet terwijl ik dat niet weet, en U bezit alleen alle kennis van het ongeziene.
O Allah, als U deze zaak (noem de zaak hier) goed voor mij vindt in relatie tot mijn religie, mijn leven en levensonderhoud en het einde van mijn zaken, mijn heden en toekomst, beslis het dan voor mij en vergemakkelijk het voor mij, en plaats dan zegen voor mij daarin,
en als U weet dat deze zaak schadelijk voor mij is met betrekking tot mijn religie, mijn leven en levensonderhoud en het einde van mijn zaken, verwijder het dan van mij en verwijder mij ervan, en beslis voor mij wat goed is, waar het ook mag zijn, en maak mij er tevreden mee.”
De dua wordt gereciteerd na het uitvoeren van twee rak’ahs van optioneel gebed en het zoeken van Allah’s begeleiding en hulp bij het nemen van een belangrijke beslissing. Het is een krachtige manier om Allah’s begeleiding te zoeken en Zijn hulp te zoeken bij het nemen van de juiste beslissing.
Deze smeekbede wordt verteld in verschillende authentieke hadiths, waaronder die van Bukhari, Tirmidhi, Abu Dawood, Ibn Majah en Ahmad. Door het reciteren van het gebed, zoeken moslims Allah’s leiding bij het nemen van beslissingen en streven ze ernaar om hun keuzes in overeenstemming te brengen met Zijn wil.
Etiquette en gedrag om te volgen:
Om het gewenste resultaat te verkrijgen van het gebed, moet men rekening houden met de volgende etiquettes:
Door deze etiquette en gedrag te volgen, kan men dit gebed effectief verrichten en de gewenste leiding van Allah de Barmhartige verkrijgen.
Stap voor stap begeleiding bij het uitvoeren van Istikhara:
Het verrichten van dit gebed is een spirituele praktijk voor moslims die leiding zoeken van Allah. Het proces is eenvoudig en de volgende stappen zullen je begeleiden bij het verrichten van dit gebed:
“Allahumma salli ‘ala Muhammadin wa ‘ala aali Muhammadin, kama sallaita ‘ala Ibraheema wa ‘ala aali Ibraheema, innaka hameedun majeed. Allahumma baarik ‘ala Muhammadin wa ‘ala aali Muhammadin, kama baarakta ‘ala Ibraheema wa ‘ala aali Ibraheema, innaka hameedun majeed.”
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَخِيرُكَ بِعِلْمِكَ وَأَسْتَقْدِرُكَ بِقُدْرَتِكَ وَأَسْأَلُكَ مِنْ فَضْلِكَ الْعَظِيمِ، فَإِنَّكَ تَقْدِرُ وَلا أَقْدِرُ وَتَعْلَمُ وَلا أَعْلَمُ وَأَنْتَ عَلامُ الْغُيُوبِ،
اللَّهُمَّ إِنْ كُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّ هَذَا الأَمْرَ – وَيُسَمِّي حَاجَتَهُ – خَيْرٌ لِي فِي دِينِي وَمَعَاشِي وَعَاقِبَةِ أَمْرِي فَاقْدُرْهُ لِي وَيَسِّرْهُ لِي ثُمَّ بَارِكْ لِي فِيهِ،
وَإِنْ كُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّ هَذَا الأَمْرَ شَرٌّ لِي فِي دِينِي وَمَعَاشِي وَعَاقِبَةِ أَمْرِي فَاصْرِفْهُ عَنِّي وَاصْرِفْنِي عَنْهُ وَاقْدُرْ لِي الْخَيْرَ حَيْثُ كَانَ ثُمَّ ارْضِنِي بِهِ
“Allahumma inni astakhiruka bi’ilmika, wa astaqdiruka biqudratika, wa as’aluka min fadlika al-‘azim fa innaka taqdiru walaa aqdiru, wa ta’lamu walaa a’lamu, wa anta ‘allamu al-ghuyub. Allahumma, in kunta ta’lamu anna hadha-l-amra (en hier moet je het onderwerp noemen waarvoor je leiding zoekt) khayrun li fi deeni wa ma’ashi wa aqibati amri, faqdirhu li wa yassirhu li thumma barik li fihi. Wa in kunta ta’lamu anna hadha-lamra sharrun li fi deeni wa ma’ashi wa aqibati amri, fasrifhu anni wasrifni anhu. Waqdir li al-khayra haythu kana thumma ardini bihi.”
Door deze eenvoudige stappen te volgen, kun je dit gebed met oprechtheid uitvoeren en leiding zoeken bij Allah, de Meest Barmhartige.
Wat te doen na het verrichten van de Istikhara gebed?
Het gebed is een krachtig hulpmiddel om Allah’s leiding te zoeken bij het nemen van belangrijke beslissingen. Het is essentieel om dit gebed met de juiste mindset en etiquette te benaderen, waarbij we vertrouwen op Allah’s barmhartigheid en wijsheid om ons in de juiste richting te leiden.
Hier zijn enkele belangrijke dingen om in gedachten te houden na het verrichten van de dit gebed:
Suspendeer je eigen oordeel: Het is cruciaal om je eigen vooroordelen opzij te zetten en alle voorgevormde ideeën over de zaak los te laten. Vertrouw op Allah’s oneindige wijsheid en barmhartigheid om leiding te geven.
Zoek naar tekenen: Hoewel het niet noodzakelijk is om een droom te ontvangen, suggereren veel geleerden om te zoeken naar de “Vergroting van de borst (Inshirah al Sadr)”. Dit gevoel van comfort, uitbreiding en bevestiging kan aangeven dat iets juist is.
Vertrouw op Allah’s leiding: Uiteindelijk gaat het bij het Istikhara gebed om vertrouwen op Allah’s leiding en wijsheid. We moeten geloven dat wat er daarna ook gebeurt, het juiste antwoord is.
Door deze richtlijnen te volgen, kunnen we ervoor zorgen dat ons dit gebed met de juiste etiquette en mindset wordt uitgevoerd. Onthoud dat Allah het beste weet en een plan heeft voor ons allemaal, en door dit gebed kunnen we Zijn richting zoeken in zowel wereldse als hiernamaals zaken.
Istikhara tijden:
Als het gaat om het uitvoeren van dit gebed, is het belangrijk om in gedachten te houden dat het alleen kan worden gedaan tijdens specifieke tijden. Islamitische geleerden zijn het er unaniem over eens dat het Salat al Istikhara niet is toegestaan tijdens de tijden waarin gebeden verboden zijn.
Volgens een hadith die is overgeleverd door Umar (moge Allah tevreden met hem zijn), verbood de Profeet ﷺ om te bidden na Fajr tot zonsopgang en na Asr tot zonsondergang.
Een andere hadith van Ibn Umar (moge Allah tevreden met hem zijn) vermeldt dat de Boodschapper van Allah (vrede en zegeningen zij met hem) zei dat men niet de intentie moet hebben om te bidden op het moment van de opkomst of ondergang van de zon, omdat deze tussen de hoorns van Satan opkomt.
Het is dus belangrijk om op de hoogte te zijn van deze tijden en het uitvoeren van dit gebed tijdens deze verboden tijden te vermijden. Door deze richtlijnen te volgen, kan men ervoor zorgen dat hun gebed op de meest passende manier wordt uitgevoerd.
Istikhara gebedsherhaling: Is het aanvaardbaar?
Het is normaal om na het uitvoeren van de Salat al Istikhara nog steeds verward te zijn over een kwestie. Gelukkig zijn er geen beperkingen aan hoe vaak je dit gebed voor een enkele kwestie kunt uitvoeren.
Het primaire doel van dit gebed is om het nemen van beslissingen gemakkelijker te maken en begeleiding van Allah te zoeken. Totdat dit doel is bereikt, moet je doorgaan met het uitvoeren van dit gebed.
Volgens een hadith verteld door Ibn Masood (Moge Allah tevreden met hem zijn), benadrukte de Profeet ﷺ het herhalen van het Istikhara gebed. Hij noemde dat de Profeet ﷺ Allah drie keer om alles vroeg wat hij wilde.
Deze hadith beschrijft een gebeurtenis die plaatsvond voordat de moslims naar Medina migreerden.
Terwijl hij naast de Ka’bah bad, beval Abu Jahl om het foetus van een vrouwelijke kameel op de schouders van de Profeet te plaatsen. De Profeet ﷺ bleef in dezelfde positie totdat Fatima (Moge Allah tevreden met haar zijn) kwam om het foetus van zijn schouders te verwijderen. Nadat hij zijn gebed had voltooid, riep hij luid Allah’s vervloekingen over hen uit. Toen hij bad, bad hij drie keer, en toen hij om Allah’s zegeningen vroeg, vroeg hij drie keer.
(Muslim)
Het is belangrijk om te onthouden dat het gebed geen magische oplossing is voor iemands problemen. Het is een middel om begeleiding van Allah te zoeken en moet met oprechtheid en geduld worden uitgevoerd. Het herhalen van het Istikhara gebed totdat er een gevoel van gemak is verkregen, is toegestaan en aangemoedigd in de islam.
Wachten op een droom of bovennatuurlijk teken:
Als je wacht op een droom of iets bovennatuurlijks als teken van Allah, hoef je dat niet te doen. Hoewel dromen betekenissen kunnen hebben, is het niet nodig om ze te interpreteren als je daar niet gekwalificeerd voor bent.
Het is moeilijk om te bepalen of een droom slechts een product is van je onderbewustzijn of dat het een boodschap is van Allah of zelfs van Satan. De dua in dit gebed vraagt Allah om te bepalen en te vergemakkelijken wat het beste voor ons is. Als de situatie meer moeilijkheid dan gemak veroorzaakt, kan dat op zichzelf al een teken zijn.
De Profeet ﷺ leerde dat dromen in drie categorieën kunnen vallen:
goede nieuws van Allah, wat er in iemands gedachten zit en angstaanjagende dromen van Satan.
Als je een goede droom ziet, kun je die delen met anderen, maar als het een slechte droom is, kun je die beter aan niemand vertellen en in plaats daarvan bidden.
Het gebed is geen manier om het verborgene te vinden, maar een nederig verzoek aan Allah, de Kenner van het ongeziene, om ons te begeleiden naar wat het beste voor ons is. Onze verantwoordelijkheid is om dua te doen en vervolgens Zijn beslissing te volgen, omdat dit het beste voor ons zal zijn, Insha’Allah.
Salat al Istikhara voor het nemen van beslissingen: Wanneer is het nodig?
Het uitvoeren van het Istikhara gebed voor zaken waar geen twijfel over bestaat:
Het is een krachtig instrument om Allah’s leiding te zoeken bij belangrijke beslissingen. Het is echter essentieel om te begrijpen dat gebed alleen nodig is als een beslissing betrekking heeft op mubaah (toegestane) of mustahab (aanbevolen) zaken, waarbij er een keuze moet worden gemaakt.
Bijvoorbeeld, als een persoon wordt geconfronteerd met een beslissing met betrekking tot waajib (verplichte) of haram (verboden) zaken, is gebed niet nodig.
Het is belangrijk op te merken dat gebed niet beperkt is tot belangrijke beslissingen zoals het huwelijk. Het kan ook worden uitgevoerd voor kleine beslissingen in het leven, omdat zelfs een triviale kwestie de weg kan banen voor een groot probleem.
Het uitvoeren van het Istikhara gebed voor zaken die zeker zijn:
Het uitvoeren voor bekende zaken is zinloos. Het is niet nodig om te beslissen over zaken die al waajib of mustahab zijn, omdat er geen twijfel bestaat over hun belangrijkheid. Op dezelfde manier is er voor zaken die haram of makrooh zijn geen behoefte aan gebed om te beslissen of ze vermeden moeten worden of niet, zoals eerder vermeld.
Het gebed is geen middel om het “ghaib” (verborgene) te onthullen, maar een nederig verzoek aan Allah, de Kenner van het ongeziene, om ons de beste uitkomst te geven. Onze verantwoordelijkheid is om dua te doen en de beslissing van Allah te volgen, omdat dit het beste voor ons zal zijn, In sha Allah.
Het uitvoeren van extra dingen die niet in de Soennah worden genoemd:
Het is volgens de Sunnah niet nodig om dit gebed te verrichten voor kwesties waarover geen twijfel bestaat. Het is bedoeld voor zaken die mubaah of mustahab zijn, waarbij er een keuze moet worden gemaakt over welke de prioriteit moet krijgen.
Het is belangrijk om te onthouden dat het gebed met de grootste overtuiging en eerlijkheid moet worden verricht en niet mag worden gebruikt als een middel om met Allah te redetwisten over een specifieke wens. Het doel van dit gebed is om Allah om leiding te vragen en we moeten vertrouwen hebben in Zijn oneindige wijsheid en vertrouwen hebben in Zijn beslissingen.
Er zijn geen specifieke maatregelen voor de duur van dit gebed het kan worden voortgezet totdat men duidelijke tekenen van Allah ziet. Na gebed hoeft men niet onmiddellijk stil te worden en te rusten, maar het herinneren van Allah kan helpen bij het opruimen van verontrustende gedachten. Het is niet nodig om meer woorden toe te voegen aan een reeds volledige dua.
Zoals Allah zegt in de Qur’an:
“Het kan zijn dat je een afkeer hebt van iets, terwijl het goed voor je is en het kan zijn dat je iets liefhebt, terwijl het slecht voor je is: Allah weet het en jij weet het niet”.
(2:216)
Daarom, als een beslissing die na gebed is genomen op de lange termijn niet goed uitpakt, moeten we Allah niet de schuld geven, want Hij weet wat het beste voor ons is, zelfs als wij dat niet weten.
Wanneer je niet in staat bent om Salah aan te bieden:
Als je jezelf bijvoorbeeld niet in staat vindt om het Salat al Istikhara uit te voeren, bijvoorbeeld wanneer je op reis bent of tijdens je menstruatiecyclus, is het raadzaam om alleen de dua te reciteren. Deze aanbeveling wordt genoemd in de Radd al-Muhtar.
Islam en waarzeggerij: punten om te overwegen:
Islam moedigt gelovigen aan om begeleiding te zoeken van Allah de Barmhartige wanneer ze belangrijke beslissingen nemen. Het is echter belangrijk op te merken dat niemand kennis heeft van het ongeziene behalve Allah de Barmhartige. Helaas wenden sommige mensen zich tot waarzeggers voor begeleiding, wat strikt verboden is in de Islam.
Gedurende de geschiedenis zijn er mensen geweest die beweerden kennis te hebben van het ongeziene en de toekomst konden voorspellen. Deze individuen worden met verschillende namen aangeduid, zoals waarzeggers, waarzeggers, orakels, astrologen en handlijnkundigen.
Waarzeggers gebruiken verschillende methoden en mediums om informatie te verkrijgen en sommige vertrouwen op betekenisloze ceremonieën om algemene aannames te maken.
Sommige waarzeggers beweren te communiceren met de Jinn, wat wordt beschouwd als een ernstige zonde van Shirk (partners toekennen aan Allah de Barmhartige). Hoewel deze individuen nauwkeurige informatie kunnen verstrekken, presenteren ze een echte verleiding voor moslims en niet-moslims.
Astrologie wordt beschouwd als verboden in de Islam omdat het voornamelijk wordt gebruikt om toekomstige gebeurtenissen te voorspellen. Begeleiding zoeken bij een astroloog en geloven in hun voorspellingen is een haram-actie.
De Profeet ﷺ verklaarde dat wie een waarzegger benadert en over iets vraagt, zijn dagelijkse gebeden gedurende veertig dagen en nachten niet geaccepteerd zullen worden.
Sommige mensen geloven dat als ze weten wat er morgen zal gebeuren, ze zich vandaag kunnen voorbereiden en slechte uitkomsten kunnen vermijden. Echter, de Boodschapper van Allah (vrede en zegeningen zij met hem) werd geïnstrueerd om te zeggen dat hij geen controle had over voordeel of schade en dat hij slechts een drager was van waarschuwing en goed nieuws voor degenen die geloven.
Het doel van dit gebed is om te vragen wat acceptabel is van Allah de Barmhartige en om zijn nederige onderwerping aan Hem te tonen. Het gebed moet worden gedaan in overleg met deskundige en ervaren individuen voor, tijdens en na het gebed.
De Profeet ﷺ zei dat degenen die het Istikhara gebed verrichten, niet zullen falen, en degenen die advies vragen, geen spijt zullen hebben.
Punten om te overwegen bij het verrichten van de Salat al Istikhara:
Samenvatting
Istikhara gebed is een essentieel instrument om Allah’s leiding en wijsheid te zoeken in een situatie van verwarring. Het begrijpen van de betekenis en betekenis ervan in de islam is cruciaal voor het nemen van weloverwogen beslissingen in het leven. Door Allah’s hulp te zoeken via het gebed kunnen moslims een vervuld leven leiden.
Veelgestelde vragen over Istikhara gebed